نقشه مغزی یا الکتروانسفالو گرافی، ابزاری برای تشخیص فعالیت الکتریکی مغز شما با استفاده از الکترود های کوچک است که روی سر قرار می گیرد. سلول های مغزی با استفاده از طریق تکانه های الکتریکی با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و همیشه فعال هستند حتی زمانی که شما خواب هستید. این فعالیت بصورت خطوط موجی در مانیتور نشان داده می شوند.

برای تشخیص اختلالاتی مانند ADHD، اضطراب، افسردگی، آلزایمر ، اختلالات یادگیری، اختلال وسواس اجباری  و… از QEEG استفاده می شود.

روش انجام نقشه مغز

هنگام انجام تست شما روی یک صندلی به راحتی می نشینید و کلاهی دارای 32 یا 19 الکترود (نحوه قرارگیری مطابق با استاندارد های بین المللی است) روی سر قرار داده می شود. برای افزایش هدایت الکتریکی و دقت در ثبت امواج از ژل مخصوص استفاده می شود. QEEG، امواج مغزی را در حالت‌های مختلف چشم بسته، چشم باز و انجام یک تکلیف شناختی مانند خواندن ثبت کرده، سپس این امواج بوسيله كامپيوتر برحسب فركانس تفكيك شده و براساس شدت فعاليت در رنگ‌هاي مختلف نمايش داده مي‌شوند (تصاویر در قالب سرهای رنگی که Brain Map نامیده می‌شوند ارائه می‌گردند.)

عوارض نقشه مغزی

در اجرای این روش هیچ گونه اشعه ای نه به مغز وارد و نه از آن خارج می شود. هیچ گونه تزریقی انجام نمی شود و هیچ ماده ای وارد بدن نمی شود. در نتیجه هیچگونه عوارضی نیز برای بدن ندارد و تنها اطلاعات مغز بیمار و نقاط با عملکرد نامناسب در مغز او مشخص می شود.

نقشه رنگی مغز یا لورتا(LORETA)

لورتا نوعی روش پیشرفته برای تجزیه و تحلیل ریاضی سیگنال های EEG است که از سراسر پوست سر گرفته شده و منبع آنها را تعیین می کند. عموما نقشه ها اگر به طور صحیح تفسیر شوند راهنمای خوبی برای پزشک هستند. این نقشه مانند نقشه راه است. لازمه ی مسافرت کارآمد آگاهی کامل از جاده ی اصلی و را های جایگزین است. به طور مشابه یک نقشه ی مغزی نیز می تواند راهنمای نوروتراپیست برای انتخاب پروتکل درمانی مناسب باشد. البته یک نقشه به تنهایی برای اطمینان از موفقیت درمان بالینی به ندرت کفایت میکند. نقشه ها باید با انجام آزمون های شناختی، پرسشنامه ها و مداخلات روانپزشکی همراه باشند. در اصل QEEG به منظور تشخیص بیماری‌های مغزی- عروقی، آسیب‌های مغزی، اختلال تمرکز، بیش فعالی، اختلالات یادگیری، اضطراب، افسردگی، تومورهای مغزی، صرع، اسکیزوفرنی، دمانس و آلزایمر به کار می‌رود.

آمادگی قبل از نقشه مغزی

• به مدت 8 ساعت قبل از انجام آزمایش مواد حاوی کافئین نخورید یا ننوشید.
• شب قبل و روز آزمایش به طور معمول غذا بخورید. قند خون پایین می تواند به معنای نتایج غیر طبیعی باشد.
• پزشک خود را در مورد هر گونه دارو – چه با نسخه و چه بدون نسخه – و مکمل هایی که مصرف می کنید مطلع کنید.
• شب قبل از آزمایش موهای خود را بشویید. بعد از آن از محصولات جانبی استفاده نکنید. اگر از اکستنشن هایی استفاده می کنید که از چسب استفاده می کنند، باید حذف شوند.
• هنگام انجام نقشه مغزی بهتر است هرگونه وسیله فلزی همراه خود نداشته باشید از جمله گوشواره یا زیورآلات. این وسایل باعث افتادن نویز در EEG می شود.
• از بافتن و بستن موها اجتناب کنید.
• اگر از عینک برای مطالعه استفاده می‌کنید حتماً آن را همراه داشته باشید. از لنز استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث ناراحتی شما شده و در نتیجه در گرفتن یک تست خوب اخنلال ایجاد کند.

تاریخچه نقشه رنگی مغز

ریچارد کتون در سال 1875 کشف کرد که نوسانات الکتریکی مغز، فعالیت های ذهنی (روانی) را به دنبال دارد. آزمایش های او شامل قرار دادن الکترودها بر روی مغز باز حیوانات بود. او هم چنین برخی فعالیت های الکتریکی را از پوست سر حیوانات، در حالت بسته ضبط نمود. در سال 1920، هانس برگر الکترو آنسفالوگرافی(EEG) را از روی پوست سر انسان ها اندازه گیری کرد. او اولین کسی بود که امواج خام EEG را بروی کاغذ ثبت کرد. الکترو انسفالوگرافی (EEG) ثبت دیجیتالی یا کاغذی امواج مغزی خام فیلتر نشده است. علایم الکتریکی که از پوست سر می آیند می‌توانند تقویت شده و به داده ها و امواج مغزی تبدیل شوند. الکتروآنسفالوگرافی کمی (QEEG)، تجزیه و تحلیل جامعی از فرکانس ها یا پهنای باندهای فرکانسی افراد است که در EEG خام نشان داده شده است. پیشگامان پیشرفت نقشه های مغزی ،فرانک دافی، ری جان و رابرت تاچر بودند. داده های   QEEG برای پزشکان تصویر گسترده ای از قشر مغز در حال فعالیت را فراهم میکند. تصویر برداری مغزی با اطلاعات پایه ای نرم شده منجر به تولید نقشه های مغزی توپوگرافیک می شوند.